رويكرد سيستمي

رويكرد سيستمي بر ديدگاه كلي نگر معتقد است. از نظر اين رويكرد براي تجزيه و تحليل يك مسئله نبايد به صورت جداگانه به جزئيات و اجزا پرداخت و بيشتر به تعامل اجزا با بقيه سيستم تاكيد مي‌كند. در اين تفكر به جاي بررسي جزء جزء يك مسئله تعداد تعاملات بيشتري را مورد تحليل قرار مي‌دهد. رويكرد سيستمي نتيجه‌اي متفاوت از رويكرد‌هاي جزئي‌نگر دارد مخصوصا وقتي كه موضوع مورد بررسي از نظر فرآيند بسيار پيچيده باشند و مورد‌هاي خارجي و داخلي زيادي برآن‌ها تاثير بگذارند و همبستگي در آن مورد توجه باشد. با اين باور كه اجزاي سيستم با هم تعامل دارند و روي يكديگر تاثير مي‌گذارند تجزيه و تحليل‌شان را به طور كلي معتبر مي‌‌دانند.‌ براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مهارت هاي زندگي كليك كنيد.

بازدارنده‌هاي رويكرد سيستمي

جزء نگري

جزء‌نگري به خودي خود اصلا روش و رويكرد نامناسبي نيست، حتي در خيلي از رشته‌ها و موضوعات لازم است كه به صورت جزئي و خاص به يك سري مسائل پرداخت بدون اين‌كه به ارتباطات توجه كرد. بهتر است كه اين دو رويكرد باهم مورد استفاده قرار بگيرند. اما استفاده صرف و مقيد بودن به اين تفكر در همه جا مانع مي‌شود كه در مسائل لازم از رويكرد سيستمي استفاده كرد.

توجه به اتفاقات در رويكرد سيستمي

توجه به يك اتفاق و تمركز به خود آن باعث مي‌شود كه فرآيند قبل از اتفاق و دليل بروزش را ناديده بگيريد. در اين‌جا به گونه اي حواستان به خود اتفاق افتاده پرت مي‌شود، كه هيچ توجهي به ارتباط آن با مسائل ديگر نمي‌كنيد.

فرافكني

رويكرد سيستمي عقيده دارد كه هيچ محرك بيروني براي بروز مشكلات وجود ندارد و همه دلايل و مسبب مسائل در درون رخ مي‌دهد و قسمتي از آن است. اما اگر در شما خصوصيت فرافكني و مقصر دانستن محيط وجود دارد؛ به هيچ وجه از اين نوع تفكر بهره‌مند نمي‌شويد.

تفكر صفر يا صد

اگر براي يك موضوع تفكر اين را داشته باشيم كه بيشتر از دو مدل نتيجه ندارد، يا صفر است يا صد، به هيچ وجه به بقيه مسائل توجه نمي‌كنيم كه شايد به موقع قرار گرفتن در يك شرايط ديگر عملكردي متفاوت داشته باشد. به طور كلي نقش تعاملات را ناديده مي‌گيريم.

تفكرانعطاف ناپذير

كودكان توانايي بسياري در درك رويكرد سيستمي دارند و در مقابل آن مقاومتي نمي‌كنند به اين دليل كه ذهنشان درگير يك قالب خاص و انعطاف ناپذيري نشده است اما با افزايش سن و رسيدن به سن بزرگسالي با توجه به آموزش‌هايي كه به او داده شده يك نوع تفكر خطي و طراحي شده‌ به وجود مي‌آيد كه ديگر به راحتي از آن رها نمي‌شوند. قوانين و تصورات از پيش شكل گرفته ذهنش را هدايت مي‌كند.

براي كسب آگاهي بيشتر در زمينه مهارت هاي حل مسئله كليك كنيد.

توجه به اعداد

تفكر سيستمي يك نوع تفكر توسعه‌گراست اما توجه به اعداد و ارقام فقط به مسئله رشد برمي‌گردد و مانع رسيدن به تفكر سيستمي است. رشد، افزايش در كميت و اعداد و اندازه است اما توسعه، بيشتر شدن قابليت و توانايي است.

توجه منفعل به تحليل

توجه منفعل به تحليل و تجزيه كردن يك مسئله مي‌تواند تا حدودي خصوصيات و ويژگي‌هاي يك مجموعه را از بين ببرد و مانع از اين بشود كه تجزيه و تركيب را كه فرآيند رويكرد سيستمي است صورت بگيرد. در يك رويكرد تحليلي موضوع مورد بررسي به عنوان يك كل تجزيه مي‌شود اما در رويكرد سيستمي به عنوان يكي از اجزاي كليت به آن مي‌پردازيم.

رويكرد سيستمي براي چه افرادي مناسب است ؟

والدين: والدين با آموختن و استفاده از رويكرد سيستمي در تربيت كودك، اين روش را به آن‌ها مي‌آموزند كه باعث استفاده آن‌ها از اين رويكرد مي‌شود و به آن‌ها ديدي نسبت به جهاني كه در آن زندگي مي‌كنند مي‌دهد.

مديران: اين روش بيشتر از همه افراد به مديران توصيه مي‌شود. با اين رويكرد مي‌توانند در همه جنبه‌هاي بخشي كه آن‌را مديريت مي‌كنند تسلط داشته باشند و مشكلات موجود در تعاملات را تشخيص و برطرف مي‌كنند. تحليل، تصميم و قانون گذاري را هم تا حد زيادي بدون خطا انجام مي‌دهند.

عضوي از سازمان: به عنوان عضوي از سازمان مي‌توانند اهداف و خواسته‌هاي آن‌ را شناسايي كنند تا براي به آن سمت‌وسو رفتن بيشتر تلاش كنند. خواسته‌هاي خودشان را هم راحت‌تر به مسئولين بگويند.

عضوي از يك جامعه :به عنوان فردي كه در يك اجتماع زندگي مي‌كنيد بهتر است اين مدل تفكري را پيش بگيريد تا از نگاه جزئي فاصله بگيريد و بتوانيد به طور عميق‌تري اطراف خود را تحت نظر بگيريد.

براي آگاهي بيشتر در زمينه مهارت هاي ارتباطي كليك كنيد.

دلايل عدم تمايل به رويكرد سيستمي

عادت به جزئي نگري

همه انسان‌ها به يك ديد جزئي‌نگر عادت دارند كه براي تحليل هرچيزي از آن استفاده مي‌كنند و اجزا را مورد بررسي قرار مي‌دهند. اين روش زمان زيادي است كه درميان اشخاص مرسوم شده و تغيير برايشان بسيار مسئله دشواري است و به سختي مي‌توانند ديدگاه‌شان را به يك نگاه كلي‌نگر و سيستمي تغيير دهند، پس ترجيح مي‌دهند كه از همان رويكرد استفاده كنند.

بي‌اهميت دانستن كل

از نظر بسياري از افراد دانستن كل و توجه به آن اصلا لازم نيست و معتقدند تمركز بر قسمتي از مسئله كافي است. ارتباط بين همه اجزا را ناديده مي‌گيرند و اصلا به اين قضيه توجه نمي‌كنند كه هركدام تحت تاثير ديگري است.

احتياج به تلاش زياد

در تفكر سيستمي بايد بيشتر از قدرت بينايي و استفاده از چشم و از قدرت ذهن و درك استفاده كرد. براي درك روابط و كليت يك چيز بايد از تفكر و ذهن بهره برد كه نيازمند تلاش و انرژِي بسياري است، پس اشخاص بسياري براي اين‌كه نمي‌خواهند تلاش زيادي انجام دهند از آن صرف نظر مي‌كنند.

براي دريافت مشاوره در زمينه رويكرد سيستمي مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : رويكرد سيستمي | آشنايي با رويكرد سيستمي