خواب رم چيست؟

خواب رم مرحله‌ي آخر چرخه‌ي خواب است و افراد در اين مرحله است كه رويا مي‌بينند. خواب رم تقريبا هر 90 دقيقه در خواب اتفاق مي‌افتد و با علائمي همچون افزايش ضربان قلب، فشار خون و تنفس زياد، تحريك شدن اندام جنسي و افزايش آدرنالين همراه است. در اين مرحله از خواب مردمك چشم‌ها در زير پلك‌ها تكان مي‌خورند. خواب رم چند بار در طول شبانه‌روز اتفاق مي‌افتد و مدت زمان آن هر بار بيشتر از قبل مي‌شود تا جايي كه در اوايل صبح به بيشترين حد خود مي‌رسد. به همين دليل است كه افراد مدت كمي قبل از بيدار شدن احساس تحريك جنسي دارند. هر گونه تغيير در تغذيه، شرايط سلامتي، شرايط رواني و استفاده از هر گونه مواد و داروها بر چرخه خواب تأثير مي‌گذارد و گاها منجر به بروز اختلال رفتار خواب رم مي‌شود.

اختلال رفتار خواب رم با حركات سريع چشم

چرخه‌ي خواب و بيداري در انسان شامل سه مرحله مي‌باشد: بيداري، خواب بدون حركات سريع چشم (NREM)، خواب همراه با حركات سريع چشم (REM). حدود 20 تا 25% از مراحل خواب در مرحله خواب رم رخ مي‌دهد كه در اين مرحله عموما شاهد سطح فعاليت بالاي مغزي (به اندازه زمان بيداري)، بالارفتن فشار خون، نامنظم‌تر شدن تنفس و در عين حال فلج عضلات كل بدن هستيم. همچنين افراد معمولا هنگام خواب حركات سريع چشم رويا مي‌بينند. افرادي كه داراي اختلال رفتار خواب رم مي‌باشند دقيقا در اين مرحله مشكل دارند. اختلال رفتار خواب رم باعث مي‌شود فرد تا مرحله ديدن رويا مانند ديگران باشد. اما فلج عضلات كه انتظار آن را در اين مرحله از خواب داريم، در آن‌ها مشاهده نمي‌شود. اختلال رفتار خواب رم از جمله اختلالات خواب است كه مشكلاتي را براي فرد به وجود مي‌آورد. براي اطلاع از انواع اختلالات خواب كليك كنيد.

نشانه‌هاي اختلال رفتار خواب رم با حركات سريع چشم

_حركات بدني در طول خواب مانند حركات شديد دست‌ها و پاها، لگد زدن، از رختخواب بيرون پريدن، انجام حركات خشونت بار هنگام مواجهه با روياهاي خشن و... . اين حركات مي‌توانند منجر به صدمه زدن به خود يا فردي كه كنار اين افراد خوابيده است، بشود.

_توليد اصوات مثل صحبت كردن، فرياد زدن و... . افراد معمولا اگر در اين مرحله از خواب بيدار شوند توانايي به ياد آوردن خواب خود را خواهند داشت ولي معمولا هيچ تصوري از اينكه در حال حركت بوده‌اند نخواهند داشت. اين اختلال گاه پيامدهايي را براي فرد به همراه دارد و منجر به بروز بي‌خوابي مي‌شود. براي كسب اطلاع از روش‌هاي درمان بي خوابي كليك كنيد.

شيوع اختلال رفتار خواب رم با حركات سريع چشم

اين اختلال بيشتر در سنين ميانسالي تا سنين بالاتر ديده مي‌شود، همچنين در مردان شايع‌تر است. عموما مردان بالاي 50سال دچار اختلال رفتار خواب REM مي‌باشند. در زنان و كودكان به ندرت ديده مي‌شود و بين جمعيت عمومي حدود 1 درصد مردم دچار مي‌شوند.

پيامدها و عوارض اختلال خواب رم

هر چند شيوع اين اختلال بسيار كم است اما مي‌تواند آزاردهنده باشد. اختلال خواب رم منجر به كاهش و از بين رفتن خواب رم و به دنبال آن باعث اضطراب، افسردگي و سردرگمي مي‌شود. هر چند خواب نان رم براي استراحت كردن كافي است اما منبع آرامش ذهن را به اندازه خواب رم فراهم نمي‌كند. توصيه مي‌كنيم براي درمان و كاهش اضطراب و سردرگمي ناشي از اختلالات خواب از مشاوره تلفني فردي استفاده كنيد.

از عوارض ديگر اين اختلال مي‌توان به خستگي، تحريك پذيري، مشكلات حافظه، دشواري در تمركز، مشكلات مربوط به هماهنگي حركات و مختل شدن عملكرد در كارهاي شناختي و حركتي اشاره كرد. كمبود شديد خواب رم مشكلات بيشتري را ايجاد مي‌كند. مانند افسردگي يا اضطراب مزمن.

علل اختلال رفتار خواب با حركات سريع چشم

علت اين اختلال عموما ناشناخته است. هرچند مي‌توان علل نورولوژيكي برايش متصور شد. در برخي از موارد شاهد اختلالات همزماني مثل پاركينسون، آتروفي سيستم چندگانه و ساير بيماري‌هاي مرتبط با سيستم عصبي مركزي هستيم. افراد مبتلا به اختلال حمله خواب (ناركولپسي) احتمال بيشتري براي ابتلا به اختلال رفتار خواب رم دارند. براي اطلاع بيشتر از حمله خواب كليك كنيد.

افراد مبتلا بايد تحت پيگيري در سال‌هاي آتي قرار بگيرند تا احتمال ابتلا به پاركينسون رد شود و در صورت ابتلا تشخيص به هنگام صورت گيرد. در ساير موارد علت مي‌تواند ناشي از مصرف الكل يا قطع مصرف آن و همچنين قطع مصرف داروهاي آرام بخش و داروهاي ضدافسردگي باشد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه الكل و داروهاي ضد افسردگي كليك كنيد.

درمان اختلال رفتار خواب با حركات سريع چشم

• خط اول درمان در اختلال رفتار خواب رم، درمان‌هاي دارويي است كه توسط متخصص نورولوژيست تجويز مي‌گردد.
• عموما متخصصين نورولوژيست براي تشخيص اين اختلال از ابزارهايي مانند پلي سومنوگرافي (كه شامل ثبت فعاليت الكتريكي مغز، فعاليت الكتريكي قلب، حركات ماهيچه اي، حركات چشم و نهايتا حركات تنفسي مي‌باشد) و تصويربرداري مغزي (مثل‌ام آر آي، اف‌ام آر آي، اسكن و پت اسكن) استفاده مي‌كنند.
• در نهايت بايد گفته شود اين اختلال قابل درمان بوده و با مراجعه به متخصص مي‌توان مشكلات گفته شده را برطرف كرد. قابل ذكر است با رعايت نكات زير مي‌توانيد امنيت و سلامت خود را افزايش دهيد:
• با حذف وسايل خطرناك از اتاق خواب ريسك رفتارهاي پرخطر و آسيب زا را كاهش دهيد.
• فردي كه كنار فرد داراي اختلال رفتار خواب رم مي‌خوابد، بهتر است تا رفع كامل نشانه‌ها در تخت ديگري بخوابد.
• اگر امكان از تخت پايين آمدن فرد هست، بهتر است فرد روي زمين بخوابد تا از سقوط وي جلوگيري شود.
• وسايل خطرناك، تيز، سفت و... از كف زمين جمع آوري شود.
• براي پوشش كف اتاق مي‌توان از كف پوش‌هاي نرم استفاده كرد.
• عادات خواب خود را تنظيم كنيد به نحوي كه از محروميت‌هاي خواب و كم خوابي جلوگيري كنيد.
• اگر در خانواده فردي مبتلا به اين اختلال داريد براي دريافت مشاوره خانواده كليك كنيد.
  
  

دارو درماني در اختلال خواب رم

كلونازپام از جمله داروهاي مؤثر براي درمان اين اختلال است اما مصرف خودسرانه‌ي آن عواقب جبران ناپذيري به همراه دارد. دارويي ديگر ملاتونين است كه نسبت به داروي قبلي عوارض كمتري دارد. مصرف برخي ديگر از داروها همچون داروهاي ضد افسردگي سه حلقه‌اي و داروهاي تحريك كننده خواب رم را مختل مي‌كنند.

براي دريافت مشاوره در زمينه تشخيص و درمان اختلال رفتار خواب رم مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : خواب رم | علائم، علل و درمان اختلال رفتار خواب رم