انواع فراموشي

فراموشي يا يادزدودگي يكي از انواع اختلالات حافظه است كه با توجه به ويژگي‌هاي اختلال فرد به چند نوع تقسيم مي‌شود كه مهم‌ترين موارد آن را مرور مي كنيم. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه اختلالات حافظه كليك كنيد.

1. فراموشي پيش گستر

فرد توانايي ثبت خاطرات جديد و نگهداري اطلاعات در حافظه كوتاه مدت را از دست مي‌دهد. اين نوع از يادزدودگي معمولا بر اثر ضربه به سر ايجاد مي‌شود. فرد معمولا اطلاعات و خاطراتي كه پيش از ضربه ثبت شده را بدون مشكلي به خاطر مي‌آورد و فقط در يادآوري اطلاعات جديد دچار مشكل مي‌شود.

2. فراموشي پس گستر

فراموشي پس گستر نيز مانند نوع پيش گستر معمولا بر اثر ضربه ايجاد مي‌شود و به نوعي مي‌توان آن را نقطه مقابل فراموشي پيش گستر دانست. در اين نوع از يادزدودگي فرد توانايي يادآوري خاطرات پيشين و اطلاعاتي كه قبل از وقوع حادثه ثبت شده را ندارد. اطلاعات جديدتر كه به تازگي ثبت شده‌اند بيشتر در خطر از دست رفتن هستند و خاطرات قديمي‌تر مثل دوران كودكي ثبات و ماندگاري بيشتري دارند. در بيماري مثل زوال عقل (دمانس) خاطرات فرد به تدريج از جديد به قديمي‌تر از دست مي‌روند. در مواردي نادر پيش مي‌آيد كه دو نوع فراموشي پيش گستر و پس گستر همزمان ايجاد شوند.

3. فراموشي كلي گذرا

اختلالي موقتي و گذرا كه در آن فرد براي مدت كوتاهي توانايي يادآوري اطلاعات پيشين و در موارد حاد ثبت اطلاعات جديد را ندارد. اين نوع از فراموشي معمولا بر اثر مسدود شدن رگ‌هاي مغزي و بيشتر در افراد مسن و ميانسال رخ مي‌دهد.

4. فراموشي حادثه‌اي

نوعي از يادزدودگي كه بر اثر ضربه شديد به سر ايجاد مي‌شود و ممكن است با افت هشياري و كما همراه شود. اين نوع از فراموشي معمولا موقتي بوده و طول دوره بهبودي آن بستگي به شدت ضربه وارده دارد. با وجود معمول بودن آسيب موقتي، گاهي نيز ممكن است حادثه پيش آمده باعث مشكلات دائمي در حافظه شود.

5. سندروم ورنيكه كورساكوف

سندرم ورنيكه كورساكوف بر اثر سوء مصرف الكل مشكلاتي در حافظه از هر دو نوع پيش گستر و پس گستر ايجاد مي‌كند. در افراد با كمبود ويتامين B1 اين مشكل بيشتر بروز پيدا مي‌كند. در اثر مصرف بيش از حد الكل در يك دوره مصرف ممكن است فراموشي پيش گستر موقتي ايجاد شود اما در اعتياد به الكل هر دو نوع ذكر شده به صورت بلند مدت ايجاد مي‌شود و ممكن است خود فرد به اين ناتواني در ثبت خاطرات آگاه نباشد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه سندرم ورنيكه كورساكوف و اعتياد به الكل كليك كنيد.

6. يادزدودگي تجزيه‌اي

زماني كه يك شخص با حادثه اي روبرو مي‌شود كه توان رواني مقابله با آن را ندارد ممكن است در واكنش به آن مشكلات حافظه بروز كند. به طور ناگهاني متوجه مي‌شود كه اطلاعات مهمي مثل هويت خود را به خاطر نمي‌آورد. اختلال يادزدودگي تجزيه اي معمولا بعد از مدت كوتاه حداكثر چند روزه يا به طور تدريجي و يا ناگهاني برطرف مي‌شود. براي اطلاع از ساير اختلالات تجزيه اي كليك كنيد.

نشانه‌هاي تشخيص فراموشي

نشانه‌هايي كه عموما افراد احساس مي‌كنند مي‌تواند با آنچه كه واقعا اختلال فراموشي ناميده مي‌شود متفاوت باشد، در اينجا نشانه‌ها را جهت تشخيص ارائه داده ايم:

_ ناتواني در يادگيري اطلاعات جديد

_ ناتواني در يادآوري اطلاعات پيشين

_ عدم شناسايي موارد آشنا مثل چهره‌ها و موقعيت‌ها

_ وجود حافظه و خاطراتي كه وجود نداشتند

_ گيجي و عدم تعادل حركتي (مشكل در اعصاب)

_ مشكلات حافظه كوتاه مدت

علت هاي بروز فراموشي

1. مصرف برخي از داروها

برخي از داروهايي كه در درمان اضطراب، افسردگي و... تجويز مي‌شوند، اثراتي بر حافظه اعمال مي‌كنند. در اين صورت لازم است از پزشك خود بخواهيد در صورت امكان داروي مصرفي را با داروي ديگري تجويز كند. برخي از داروهاي تأثير گذار بر حافظه و عامل فراموشي شامل آلپرازولام، كلرديازپوكسايد، كلونازپام، ديازپام، فلورازپام، لورازپام، آمي‌تريپتيلين، كلوميپرامين، دزپپرامين، دوكسپين، ايمي‌پرامين، پروپرانول، كاپتوپريل، متوپرولول، آتورواستاتين، فلوواستاتين، سيمواستاتين، فنيتيلين، پرگابالين، زالپلون، زولپيدم و... مي‌شوند.

2. مشكلات تيروئيدي از علت هاي فراموشي

هورمون‌هاي مترشحه از غد‌ه‌ي تيروئيد سرعت سوخت و ساز بدن را كنترل مي‌كنند. در صورتي كه تيروئيدتان كم‌كار باشد و هورمون‌هاي كمي ترشح كند، كاركر كل بدن كند مي‌شود و دچار احساس خستگي، افسردگي و فراموشي مي‌شويد. جهت تشخيص كم كاري تيروئيد آزمايش خون مورد استفاده قرار مي‌گيرد. جهت درمان فراموشي ناشي از كم كاري تيروئيد لازم است قرص‌هاي تنظيم هورمون تيروئيد را به تجويز پزشك مصرف كنيد.

3. ابتلا به افسردگي از علت هاي فراموشي

افسردگي تأثيرات عميقي بر مغز مي‌گذارد؛ حافظه و احساسات ارتباط مستقيمي با يكديگر دارند. زماني كه دچار اضطراب و افسردگي شديد مي‌شويد، نمي‌توانيد به راحتي بر مسائل تمركز كنيد و به زمان زيادي براي يادآوري خاطرات نياز پيدا مي‌كنيد. در صورتي كه احساس غم و اندوه شديدي مي‌كنيد و علاقه‌ي خود را نسبت به همه چيز از دست داده‌ايد بهتر است از مشاوره افسردگي و روش‌هاي روان درماني بهره‌مند شويد تا به درمان فراموشي خود كمك كنيد.

4. ضربه به سر

هر نوع ضربه‌ي شديدي به قسمت واحدي از مغز كه مسئول حافظه است، مي‌توان منجر به بروز فراموشي موقتي و يا دائمي شود. زمين خوردن، تصادف و... در موارد شديد ممكن است باعث فراموشي شود. نوع فراموشي كه به آن مبتلا مي‌شويد با توجه به نوع و شدت ضربه به سر متفاوت است.

5. كمبود ويتامين B12 در بدن

كمبود ويتامين B12 در بدن شخص بر روي حافظه او تأثير مي‌گذارد. اين ويتامين در استفاده از انرژي موجود در غذاها و رساندن آن‌ها به سلول‌هاي عصبي كمك مي‌كند. اين ويتامين از سلول‌هاي عصبي محافظت كرده و به اين طريق منجر به بهبود فكر كردن مي‌شود. بدن اين ويتامين را به صورت طبيعي توليد نمي‌كند بنابراين لازم است غذاهايي همچون گوشت، ماهي، شير، پنير و تخم مرغ مصرف كنيد. اين غذاها در جلوگيري از ابتلا به فراموشي و بهبود آن كمك مي‌كنند. در صورت لزوم از مكمل‌هاي غذايي استفاده كنيد.

6. سكته مغزي از علت هاي بروز فراموشي

زماني كه به رگ‌هاي خوني بر اثر گرفتگي و يا نازك شدن پاره شوند و يا جريان خون قطع شود، سكته مغزي رخ مي‌دهد. زماني كه اين رگ‌ها قطع مي‌شوند راه رسيدن اكسيژن به مغز نيز از بين مي‌رود و سلول‌ها مي‌ميرند. سكته مغزي منجر به از دست دادن حافظه براي مدت كوتاه و يا طولاني مي‌شود. گاه افرادي كه سكته مغزي كرده‌اند آموخته‌هاي خود را فراموش مي‌كنند و به راحتي دچار سردرگمي مي‌شوند.

روش‌هاي تشخيص فراموشي

تشخيص به هنگام به شما كمك مي‌كند تا از پيشروي بيمار و ابتلا به بيماري‌هايي چون زوال عقل جلوگيري كنيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه زوال عقل كليك كنيد. براي تشخيص اين اختلال يك فرد متخصص مي‌تواند از طريق ابزار مختلف و با استفاده از تجهيزات اختلال را تشخيص دهد:

_ مصاحبه باليني

_ سابقه پزشكي و خانوادگي

_ تست‌هاي شناختي

_ سي تي اسكن و MRI

_ آزمايش تركيب خوني و بيماري

بهترين درمان براي فراموش كاري چيست؟

بسته به نوع فراموشي و علت بروز آن ممكن است روش‌هاي درمان متفاوتي اتخاذ شود. در بسياري از موارد نيز مشكل بدون نياز به درمان خود به خود حل مي‌شود. براي اطلاع از جديدترين روش‌هاي درمان فراموشي كليك كنيد. در ادامه 3 نكته درباره درمان اين اختلال ذكر شده است.

_ در انواعي از يادزدودگي كه علت پزشكي دارند مراقبت پزشكي مورد نياز است.

_ در مواردي كه بر اثر سوء مصرف الكل يا مواد اعتياد آور رخ مي‌دهند با سم زدايي و خروج ماده از بدن مشكل برطرف مي‌شود. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مواد اعتياد آور كليك كنيد.

_ در بعضي از بيماران روان درماني نيز ضروري است و نمي‌توان به بهبود خود به خودي اكتفا كرد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه تكنيك‌هاي روان درماني كليك كنيد.

حمايت خانواده نيز در دوره درمان نقش بسيار مهمي دارد. اطرافيان با يادآوري و مرور خاطرات گذشته براي فرد مي‌توانند در بازيابي حافظه كمك كنند. علاوه بر اين جهت ريشه‌يابي مشكل و دريافت بهترين راه‌حل‌ها مي‌توانيد از مشاوره تلفني فردي بهره‌مند شويد.

براي دريافت مشاوره در زمينه فراموشي مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : فراموشي | آشنايي با انواع، نشانه ها و علت فراموشي