ديابت بارداري از جمله بيماري‌هايي است كه مي‌تواند مادران باردار را دچار مشكل كند. در واقع شناخت علائم ديابت بارداري و روش‌هاي درمان آن كمك خواهد كرد تا مادران با كمترين خطر زايمان كرده و نوزادي سالم از لحاظ رشدي به دنيا بياورند. توجه به اين نكته ضروري است كه تشخيص به موقع و اقدام براي مقابله با ديابت در دوران بارداري امري لازم است و از آن جايي كه جلوگيري از ديابت بارداري به طور كامل امكان‌پذير نيست بايد با استفاده از عادت‌هاي غذايي سالم، احتمال ابتلا به اين بيماري را كاهش داد. به طور معمول ديابت پس از زايمان از بين مي‌رود. البته درمان آن مستلزم توجه به مراقبت‌هاي پزشكي و نكات درماني است چرا كه در غير اين صورت امكان ابتلا به ديابت نوع دو پس از زايمان افزايش مي‌يابد. در ادامه به طور كامل درباره علل، علائم و درمان ديابت بارداري صحبت خواهيم كرد.

منبع: ديابت بارداري چيست | علائم ديابت بارداري كدام اند

تعريف ديابت بارداري

ديابت بارداري به وضعيتي گفته مي‌شود كه قند خون در بدن زن باردار به شدت افزايش مي‌يابد. به طور معمول لوزالمعده ترشح انسولين را براي كنترل قند خون به عهده دارد و اگر اين كار به درستي انجام نشود، سطح قند خون افزايش يافته و ديابت بارداري اتفاق مي‌افتد. ديابت در دوران بارداري ممكن است به جنين نيز منتقل شود و نوزادي با مشكل ديابت به دنيا بيايد.

براي آشنايي بيشتر در زمينه بارداري كليك كنيد. 

تشخيص ديابت بارداري

براي تشخيص ديابت بارداري از آزمايش‌هاي غربالگري استفاده مي‌شود. اين آزمايشات در هفته 22 تا 28 بارداري با استفاده از آزمايش چالش گلوكوز انجام مي‌گيرد.

آزمايش چالش گلوكوز

در اين آزمايش ابتدا يك نوشيدني خيلي شيرين توسط فرد خورده و پس از يك ساعت قند خون اندازه گيري مي‌شود. در صورتي كه قند خون طبيعي بوده اما پزشك هنوز مشكوك به ديابت باشد، پس از مدتي به منظور پيگيري آزمايش تكرار خواهد شد. در صورتي كه ميزان قند خون بالاتر از 130 تا 140 ميلي گرم در دسي ليتر باشد، براي تشخيص قطعي آزمايش تشخيص گلوكوز 2 يا 3 ساعته تجويز مي‌گردد.

عوامل مرتبط با ديابت بارداري

برخي عوامل مي‌تواند در بالا رفتن قند خون و افزايش ديابت بارداري موثر باشد كه اين عوامل شامل موارد زير هستند.

• اضافه وزن پيش از بارداري
• سابقه خانوادگي ديابت
• داشتن سابقه سقط جنين، ديابت بارداري، به دنيا آمدن نوزاد مرده و نوزاد با وزن بالاتر از 3400 گرم در بارداري‌هاي قبلي
• سندروم تخمدان پلي كيستيك
• سابقه مشكل قند خون بالا، مقاومت به انسولين، عدم تحمل گلوكوز يا پره ديابت
• بيماري‌هاي قلبي، فشار خون و كلسترول بالا

براي شناخت بيشتر در زمينه سقط جنين كليك كنيد.

علائم ديابت بارداري

شناخت علائم ديابت بارداري در اقدام براي پيشگيري هرچه سريع‌تر ضرورت دارد. ديابت بر دو نوع مي‌باشد. ديابت نوع يك، بيماري خود ايمني است كه فرد مبتلا به تزريق انسولين به صورت روزانه نياز دارد. اين ديابت با علائمي همچون خستگي، تاري ديد، عطش و گرسنگي مداوم، تكرر ادرار و كاهش وزن همراه است. ديابت نوع يك در كودكان و جوانان شايع‌تر است. نوع ديگر آن ديابت نوع دو است كه رايج‌تر بوده و اكثر افراد مبتلا به ديابت در اين دسته قرار مي‌گيرند. از علائم اين ديابت مي‌توان به عفونت كليه و مثانه، تكرر ادرار، خستگي، تشنگي و گرسنگي مداوم اشاره كرد. 

عوارض ديابت بارداري

برخي از پيامدهاي ديابت بارداري بر روي مادر و جنين در ادامه بيان شده است.

1. امكان زايمان زودرس، مرده زايي، مشكلات تنفسي، افزايش وزن، قند خون پايين نوزاد و احتمال تشنج در نوزاداني كه مادر ديابتي داشته‌اند وجود دارد.

2. اين نوزادان مستعد چاقي و ديابت نوع دو در بزرگسالي هستند.

3. در صورتي كه قند خون مادر در دوره بارداري بالا باشد، امكان بروز نارسايي‌هاي قلبي در جنين افزايش مي‌يابد.

4. از خطرات ديابت در اين دوران براي مادر نيز مي‌توان به زايمان زودرس و سخت، امكان ابتلا به عفونت ادراري، عفونت رحمي و ابتلا به فشار خون اشاره كرد.

براي آگاهي بيشتر در زمينه خطرات بارداري كليك كنيد.

ديابت بارداري بعد از زايمان

به طور معمول ديابت پس از زايمان از بين مي‌رود. البته درمان آن مستلزم توجه به مراقبت‌هاي پزشكي و نكات درماني است چرا كه در غير اين صورت امكان ابتلا به ديابت نوع دو پس از زايمان افزايش مي‌يابد. پزشك براي اطمينان از سلامت مادر، قند خون او را تا چند هفته بعد زايمان كنترل مي‌كند.

اما آن چيزي كه در ديابت بارداري باعث نگراني مي‌شود، سلامتي نوزاد است. به همين دليل بهتر است كه در طول دوره بارداري علاوه بر توجه به مراقبت‌هاي پزشكي در مورد بعد از تولد نيز اطلاعات كسب كنيد. مثلا تحقيقات نشان داده كه شير مادر، احتمال ابتلا به ديابت را در نوزاد از بين مي‌برد.

براي اطلاعات بيشتر در زمينه دوران بارداري كليك كنيد.

درمان ديابت بارداري

براي درمان لازم است قند خون به طور مستمر كنترل شود. بهتر است مادران آينده براي تحقق اين موارد تغييراتي در سبك زندگي خود ايجاد كنند. رعايت نكات زير مي‌تواند براي مقابله با ديابت بارداري موثر باشد.

رژيم غذايي كنترل شده

رعايت رژيم غذايي مناسب براي مقابله با ديابت در بارداري اهميت بسياري دارد. در مواردي لازم است براي كنترل دقيق قند خون به متخصص تغذيه مراجعه شود. رژيم غذايي مورد استفاده فرد توسط متخصص بر اساس ميزان قند خون و ديابت بارداري تنظيم مي‌شود. كنترل ميزان كالري مصرفي با توجه به سن، وزن، قد و وضعيت سلامت جسمي بسيار مهم است. موارد زير براي كنترل كالري‌هاي مصرفي توصيه مي‌شود.

• 10-12 درصد كالري از منابع پروتئيني مانند تخم مرغ، گوشت، پنير، غذاهاي دريايي و حبوبات
• كمتر از 30 درصد كالري از چربي‌هاي غير اشباع مثل روغن زيتون، گردو، آجيل و غذاي دريايي
• كمتر از 30 درصد كالري‌ها از چربي‌هاي اشباع شده مثل مواد لبني پرچرب نظير كره و خامه، روغن نارگيل و شكلات 
• 40 درصد باقي مانده از كربوهيدرات‌هايي مثل نان، حبوبات، پاستا، ميوه و سبزيجات

ورزش سبك و فعاليت بدني منظم

براي كنترل ميزان قند خون بهتر است فعاليت بدني روزانه داشته باشيد. ورزش‌هاي سبك در حدود 15 تا 30 دقيقه در روز مي‌تواند براي كنترل قند خون كمك كننده باشد. براي اين موارد بهتر است با متخصص مشورت كنيد تا با توجه به وضعيت جسمي شما ورزش‌هاي سبك و مناسب را پيشنهاد دهد.

بررسي منظم قند خون

براي مقابله با ديابت و جلوگيري از عود آن لازم است قند خون به طور مرتب بررسي شود. به اين ترتيب با انجام ورزش و برنامه غذايي مناسب مي‌توانيد ميزان قند خون را كنترل كنيد. مي‌توانيد با استفاده از دستگاه خانگي اندازه گيري قند خون، قبل از غذا و يك يا دو ساعت بعد از غذا خوردن، ميزان قند خون‌تان را ارزيابي كنيد.

روش‌هاي پزشكي

در صورتي كه قند خون با وجود كنترل، سطح خيلي بالايي داشته باشد لازم است روش‌هاي درماني تحت نظر پزشك صورت بگيرد. پزشك در اين موارد قرص‌هايي را براي كنترل ديابت تجويز مي‌كند. همچنين در مرحله بعدي، از تزريق انسولين براي كنترل قند خون استفاده مي‌شود.

براي دريافت مشاوره در زمينه علائم ديابت بارداري مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: ديابت بارداري چيست | علائم ديابت بارداري كدام اند