امروزه با وجود پيشرفت‌هاي علم پزشكي، هنوز درمان اوتيسم به طور قطعي يافت نشده است. اما خوشبختانه با آموزش و درمان‌هاي غيردارويي تا حد زيادي مي‌توان از پيشروي بيماري جلوگيري كرد. والدين با اطلاع از راه‌هاي شناسايي اوتيسم مي‌توانند به تشخيص زودهنگام اختلالات طيف اوتيسم كمك كرده و مانع از مشكلات آن در بزرگسالي شوند. شناخت علائم اوتيسم زير سه سال در روند بهبودي بيماري تاثير بسيار زيادي دارد. همچنين نحوه برخورد والدين در درمان كودكان اوتيستيك اهميت زيادي دارد. بنابراين علاوه بر كودك والدين نيز بايد آموزش ديده و با مشاوره كودك و خانواده در ارتباط باشند. توجه داشته باشيد كه تمامي درمان‌ها با كمك روانشناس و فرد متخصص قابل اجراست و در غير اين صورت تاثير چنداني نخواهد داشت. براي آگاهي بيشتر در زمينه اختلال اوتيسم كليك كنيد.

منبع: درمان اوتيسم | بهترين روش هاي درماني اختلالات و بيماري هاي طيف اتيسم

آيا بيماري اوتيسم درمان مي‌شود؟

اگرچه با درمان‌هاي رفتاري، كودكان مبتلا به اوتيسم پيشرفت زيادي در زمينه‌هاي اجتماعي و رفتاري مي‌كنند، اما متاسفانه هيچ درمان دارويي يا معالجه رسمي براي اوتيسم وجود ندارد. با اين حال اگر علائم اوتيسم در كودكي هر چه سريعتر شناسايي شوند، با استفاده از روش‌هاي درماني كه در ادامه ذكر مي‌كنيم، تا حد زيادي مي‌توان به كنترل بيماري و كاهش علائم آن اميدوار بود. اما قبل از هرچيزي شناسايي به موقع اختلال اهميت دارد. براي آگاهي بيشتر در زمينه راه هاي شناسايي اوتيسم كليك كنيد. 

1. درمان اوتيسم | رفتار درماني

خانواده ها مي‌توانند با كمك روش‌هاي مختلف رفتار درماني، توانايي‌ها و مهارت‌هاي كلامي و ارتباط اجتماعي كودكان مبتلاي خود را تقويت كنند. اين روش‌ها شامل موارد زير مي‌شوند:

الف_ روش ABA

تفكر غالب در اين روش اين است كه رفتارهايي كه مورد تشويق قرار بگيرند، احتمال تكرار و افزايش خواهند داشت و رفتارهايي كه ناديده گرفته شوند، احتمال حذف شدن دارند. به اين صورت مي‌توان علائم را تا حدودي كاهش داد.

ب_ روش تيچ (TEACCH)

در اين روش كودك ياد مي‌گيرد كه محيط اطراف و رفتارهاي اطرافيان خود را بهتر درك كند. مثلا به كودك آموزش داده مي‌شود تا در هنگام درد چگونه به جاي فرياد زدن احساس خود را به اطرافيان بگويد.

پ_ روش ارتباط با تبادل تصوير

از اين روش براي كودكان اوتيسمي  كه توانايي صحبت ندارد، استفاده مي‌شود. به اين كودكان ياد مي‌دهند كه چگونه نيازهاي خود را از طريق تصاوير برآورده كنند. اين روش در درمان ساير كودكان استثنايي نيز تاثيرگذار است. براي آگاهي بيشتر در زمينه كودكان استثنايي كليك كنيد. 

ت_ روش فلور تايم (floor time)

روش فلور تايم بسيار شبيه به بازي درماني است. در اين روش از طريق بازي‌هاي مرحله‌اي، ارتباط كودك با يك فرد ديگر بيشتر مي‌شود. براي آگاهي بيشتر در زمينه بازي درماني كليك كنيد.

ج_ داستان‌هاي اجتماعي

از طريق برخي داستان‌ها به كودك آموزش داده مي‌شود كه چگونه احساسات، منظور و برنامه‌هاي ديگران را درك كند. كودك از طريق گوش كردن به داستان مي‌فهمد كه چه جواب يا عكس العمل مناسبي را بايد از خود نشان دهد.

د_ درك مجموعه حواس

روش درك مجموعه هواس به كودك كمك مي‌كند تا بهتر از حواس پنجگانه‌ خود بهره ببرد. مثلاً اگر كودك با حس لامسه‌اش مشكل دارد از او خواسته مي‌شود تا اشياء متفاوت با جنس‌هاي مختلف را لمس كرده و با آن‌ها كار كند.

2. درمان گياهي (طب سنتي)

توجه داشته باشيد درمان‌هاي گياهي هرگز درمان تأييد شده‌اي براي اختلالات  طيف اوتيم نيستند و پژوهش‌ها استفاده از آن‌ها را به عنوان درمان اصلي هرگز تأييد نمي‌كنند. چرا كه اوتيسم اختلالي رشدي عصبي در طبقه اختلالات روان پزشكي است كه به مداخلات روان شناسي نياز دارد. مشكلات ارتباطي و هيجاني افراد مبتلا به اين اختلال هرگز با مصرف يك داروي گياهي بهبود نمي‌يابد. غذاها و داروهاي گياهي تنها مي‌توانند مكمل درمان‌هاي روان شناختي نظير درمان رفتاري باشند.  از جمله درمان‌هاي گياهي كه در اين زمينه مطرح  مي‌شود مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

- جينكوبيلوبا گياهي است كه مي‌ تواند در درمان بيماري اوتيسم موثر واقع شود.
- در بيماران اوتيسم افزايش آمونياك در خون ديده مي‌شود. انگور، كنگر، مخلوط عسل و آويشن در آب و آب شلغم به همراه عسل ميزان آمونياك خون را به ميزان زيادي كاهش مي‌دهد.
- بعد از شام، مصرف آب سيب طبيعي و عسل توصيه مي‌شود.
- از جمله راه‌هاي درمان اوتيسم در كودكان داراي مشكل لكنت زبان استفاده از انار شيرين، آب انار يا رب انار شيرين است. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه لكنت زبان كليك كنيد.

3. درمان از طريق رعايت رژيم غذايي مناسب

كودكان اوتيستيك به غذاهاي حاوي گلوتن و كازيين پاسخ منفي مي‌دهند. اين پروتيين‌ها در گندم و لبنيات وجود دارد و باعث افزايش علايم بيماري مي‌شوند. رژيمGFCF (رژيم بدون گلوتن و كازيين) مي‌تواند در روند درمان كمك كننده باشد. در اين رژيم غذايي گندم و محصولات حاصل از آن و لبنيات بايد حذف شده و يا بسيار محدود شوند.
بسياري از والدين گزارش كرده‌اند كه مهارت‌هاي اجتماعي و تكلم در فرزندانشان بر اثر اين رژيم افزايش يافته است.
مصرف ميوه‌جات و سبزيجات تازه، گوشت قرمز و سفيد، قرص اُمگا سه، ويتامين ب، ويتامين د، قرص كلسيم و آب زياد در درمان ناهنجاري‌هاي اوتيسم بسيار مفيد است.
همچنين شير شتر به دليل دارا بودن پروتيين‌هاي محافظ و آنزيم‌هاي ضد باكتري تاثير زيادي در بهبود اين اختلال دارد. 

4. درمان اوتيسم | بهبود علائم با استفاده از دارو

داروها نقش آنچناني در درمان ندارند بلكه بيشتر براي كنترل ناهنجاري‌هاي رفتاري تجويز مي‌شوند. فقط دو داروي مورد تاييد سازمان غذا و داروي آمريكا براي درمان تحريك‌پذيري مرتبط با اوتيسم وجود دارد: ريسپريدون و آريپيپرازول كه هر دو در گروه داروهاي آنتي سايكوتيك آتيپيك قرار دارند.  براي آگاهي بيشتر در زمينه داروهاي آنتي‌ سايكوتيك كليك كنيد.

5. موسيقي درماني

موسيقي درماني يكي از روش‌هاي نوين و مؤثر در درمان اختلالات طيف اوتيسم است. در اين روش درمانگر تلاش مي‌كند به كمك روش‌هايي نظير بداهه نوازي، خواندن شعرهاي ريتميك و گوش دادن به موسيقي تعاملات مثبتي را با مراجع ايجاد نمايد. از آنجايي كه هسته اصلي اختلالات  اوتيسم ناتواني در برقراري ارتباط است، موسيقي درماني با تمركز بر ارتباط به خصوص ارتباط غير كلامي مي‌تواند مشكلات درمانجويان را تا حد زيادي بهبود ببخشد و منجر به تجربه هيجانات سالم و مثبتي در آن‌ها شود.

موسيقي درماني مي‌تواند در جريان درمان‌هاي روان شناختي توسط روانشناسان كودك يا كاردرمانگران مورد استفاده قرار بگيرد. علاوه بر اين گفتار درمانگران نيز هنگام تلاش براي رفع اختلالات زباني و گفتاري در كودكان و ساير افراد مبتلا به اوتيسم مي‌توانند از موسيقي درماني به عنوان يك روش كمكي استفاده نمايند.

6. بازي درماني

بازي درماني از جمله روش‌هاي مؤثري است كه در درمان انواع اختلالات دوران كودكي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. درفرايند درماني درمانگر به كودك كمك مي‌كند تا در جريان بازي احساسات و هيجانات مختلف را تجربه و ابراز نمايد.

از آنجايي كه كودكان مبتلا به اوتيسم در تشخيص احساسات ديگران اغلب با مشكل مواجه مي‌شوند و در ابراز هيجاني نيز مشكل دارند، بازي درماني به آن‌ها كمك مي‌كند تا در فضايي بدون تنش اين موارد را ياد گرفته و تمرين نمايند. بازي درماني نيز توسط متخصصاني نظير روانشناسان كودك، كار درمانگران و گفتار درمانگران در درمان مشكلات مختلف مرتبط با اختلال اوتيسم مورد استفاده قرار مي‌گيرد. براي اگاهي بيشتر در زمينه اختلالات عصبي رشدي كليك ككنيد. 

7. درمان يكپارچگي شنيداري

به جز درمان‌هاي رايج؛ درمان‌هاي ديگري نيز براي بهبود علائم اختلالات طيف اوتيسم وجود دارد كه بر پايه فرضيات مطرح شده در زمينه آسيب‌شناسي اين اختلالات بنا شده‌اند. براي مثال درمان يكپارچگي شنيداري اينگونه فرض مي‌كند كه اختلال اوتيسم در نتيجه حساسيت نامناسب فرد به طيف‌هاي مختلف صدا ايجاد مي‌شود. در نتيجه درمانگران در اين روش تلاش مي‌كنند تا بيمار را در معرض فركانس‌هاي متفاوتي از صدا قرار دهند تا اين حساسيت بر طرف گردد. با وجود ادعاي مبتكران اين روش در مورد اثرات درماني آن شواهد پژوهشي چندان از اين روش حمايت نمي‌كنند.

8. روان كاوي كودك

در اين روش درمانگر تلاش مي‌كند با تقويت ارتباط مادر فرزندي و ايجاد رابطه‌اي غني همراه با تماس بدني كافي و ارتباط چشمي مناسب بين مادر و كودك علائم اوتيسم را بهبود بخشد. روانكاوي براي كودكان و به خصوص براي مبتلايان اختلال اوتيسم حمايت پژوهشي بسيار اندكي دارد و رويكرد پذيرفته‌شده‌اي براي درمان اين مشكل محسوب نمي‌شود. اما با اين وجود اهميت ارتباط كودك اوتيسم با والدين بسيار زياد است و نحوه برخورد آنان با كودك تاثير بسيار زيادي در درمان او دارد. براي اگاهي بيشتر در اين زمينه، توصيه مي‌شود مقاله والدين كودكان اوتيستيك را مطالعه نماييد. 

9. استفاده از شوك الكتريكي در درمان اوتيسم

القاي شوك الكتريكي در مغز يكي از اولين گزينه‌هايي بود كه در درمان اختلال اوتيسم مطرح شد. در گذشته متخصصان نمي‌توانستند اين مشكل را از اختلالاتي نظير اسكيزوفرني تفكيك دهند. همين مسئله باعث مي‌شد كه از درمان‌هاي مرتبط با اختلال اسكيزوفرني براي بهبود اوتيسم نيز استفاده كنند. امروزه استفاده از شوك الكتريكي در درمان اوتيسم كاربرد چنداني ندارد.

10. درمان به كمك نوروفيدبك 

در درمان به كمك نوروفيدبك الكترودهايي روي سر فرد قرار مي‌گيرد كه جريان الكتريكي مغز را در صفحه‌اي مانيتوري نشان مي‌دهند. درمانجو در حين مشاهده اين جريانات مي‌تواند با انجام يكسري تكنيك‌ها ميزان فعاليت مغزي خود را تحت تأثير قرار داده و الگوي جريان‌هاي مغزي را تغيير دهد. مطالعات بسياري اثربخشي درمان نوروفيدبك در درمان اختلالات طيف اوتيسم را تأييد كرده‌اند. به خصوص افرادي كه هم زمان دركنار اوتيسم به بيش فعالي مبتلا هستند بيش از ديگران از اين درمان سود مي‌برند. براي انتخاب بهترين روش درماني لازم است كه با يك روانشناس صحبت كرده و با كمك او درمان را شروع كنيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مشاوره كودك كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه درمان اوتيسم مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: درمان اوتيسم | بهترين روش هاي درماني اختلالات و بيماري هاي طيف اتيسم