بالا آوردن شير نوزاد يا استفراغ نوزاد مدتي پس از شير خوردن امري طبيعي است، اما اگر رفلاكس معده در نوزاد شما بيش از حد باشد بايد به فكر راه چاره‌اي باشيد. شير دادن زياد به نوزاد و يا جمع شدن هوا در معده او از جمله عواملي است كه سبب استفراغ و رفلاكس معده مي‌شود. بالا آوردن شير در نوزادان، گاه باعث نگراني و گاه باعث خستگي مادر از بابت نظافت مي‌شود. اگر مشكل پزشكي وجود نداشته باشد، با رعايت برخي نكات مي‌توانيد رفلاكس‌هاي معده را كاهش داده و از بالا آوردن شير نوزادتان به طور مكرر جلوگيري نماييد. در اين مطلب علل بالا آوردن شير نوزاد و نكاتي براي مقابله با آن را ذكر كرده‌ايم.

منبع: بالا آوردن شير نوزاد

عوامل موثر در رفلاكس معده يا بالا آوردن شير نوزاد

استفراغ نوزادان در واقع به سبب اختلال در مري آن‌ها رخ مي‌دهد. دريچه‌اي در محل اتصال مري به معده وجود دارد، اين دريچه در شيرخواران بر خلاف بزرگسالان بسيار شل مي‌باشد، اگر زماني كه نوزاد شير مي‌خورد اين دريچه كامل بسته نشود، شير وارد مري شده و به حلق برگشته و نوزاد بالا مي‌آورد. اين اتفاق در تمام كودكان طبيعي است.

بالا آوردن شير نوزادان تا 4 ماهگي به اوج خودش مي‌رسد و اغلب تا 12 ماهگي برطرف مي‌شود ولي گاهي تا 24 ماهگي هم طول مي‌كشد، اما اگر بعد از ۲۴ ماهگي هنوز كودك شير بالا مي‌آورد يا مراتب بالا آوردن زياد باشد حتما بايد در اين خصوص به متخصص مراجعه كنيد.

علت بالا آوردن شير نوزاد چيست؟

استفراغ در شيرخوارگان به‌ علت پرخوري اتفاق مي‌افتد. اغلب مادرها به محض گريه كودك، سينۀ خود را در دهان او مي‌گذارند و شيرش مي‌دهند. متاسفانه اين كودكان به پرخوري عادت مي‌كنند.
درست است كه هر گاه كودك گرسنه مي‌شود بايد به او شير بدهيد، اما زماني كه استفراغ در كودك زياد و مكرر باشد حداقل با يك فاصله‌گذاري دو و نيم الي سه ساعته مي‌توانيد مشكل را به راحتي كنترل كنيد.
در صورتي كه كودك شما روند طبيعي رشد و افزايش وزن خود را طي مي‌كند، استفراغ و رفلاكس معده نشان مي دهد كودك شير كافي دريافت كرده و هيچ مشكلي وجود ندارد و نياز به هيچ دارو يا آزمايشي هم نيست. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد نوزاد تازه متولد شده كليك كنيد. 

بالا آوردن شير پنيري در نوزادان طبيعي است؟

زماني مي‌گوييم بالا آوردن شير در كودك طبيعي است كه علائمي از كاهش وزن و بي‌اشتهايي در او ديده نشود. در حالت طبيعي كودك شير را به‌ صورت پنيري بالا مي‌آورد ولي در استفراغ‌هاي مرضي، رفلاكس معده به‌ صورت مزمن و چندين بار در روز اتفاق مي‌افتد.

حالت غير طبيعي بالا آوردن كودك با نشانه‌هايي از قبيل خس‌خس سينه،‌ تنگي نفس، وزن نگرفتن مناسب و حتي سرفه‌هاي طولاني مدت همراه است كه در اين صورت بايد نگران باشيد. در ادامه ديگر نشانه‌هاي استفراغ غير طبيعي در نوزادان را ذكر كرده‌ايم.

نشانه هاي استفراغ غير طبيعي در نوزادان

اگر نوزاد به صورت پر فشار بالا آورد و يا مايع خارج شده از معده‌اش زرد يا سبز بود، نشان دهنده بيماري در نوزاد مي‌باشند. همچنين اگر خون يا موادي شبيه دانه‌هاي قهوه در استفراغ مشاهده كرديد، ديگر اين نشانه‌ها طبيعي نبوده و كودك شما چيزي بيش از رفلاكس طبيعي معده تجربه مي‌كند. عدم افزايش وزن، امتناع از غذا خوردن، وجود خون در مدفوع و مشكل تنفسي در نوزاد علائمي است كه در صورت مشاهده آن‌ها بايد سريعا با پزشك مشورت كنيد. آموزش والدين به شما كمك مي‌كند تا نسبت به سلامتي فرزندتان آگاهي بيشتري داشته باشيد. براي كسب اطلاعات در زمينه آموزش پدر و مادر كليك كنيد. 

راهكارهايي براي رفلاكس معده و بالا آوردن شير نوزاد

با انجام برخي كارها مي‌توانيد رفلاكس معده و بالا آوردن شير را كاهش دهيد. اين راهكارها عبارتند از:

1. درست خواباندن نوزاد براي كاهش رفلاكس معده

چگونگي خواباندن نوزاد در جلوگيري از بالا آوردن شير بسيار اهميت دارد. اغلب مادران عقيده دارند كه بايد نوزاد را به پشت بخوابانند. چرا كه دمر خواباندن نوزاد احتمال خفگي و مرگ را در آن‌ها افزايش مي‌دهد. براي جلوگيري از بالا آوردن نوزاد بهتر است بعد از اتمام شيردهي و زماني كه كودك بيدار است او را به حالت دمر( خوابيده روي شكم) بخوابانيد و خودتان در كنار او باشيد. يك حالت مناسب ديگر آن است كه فرزند خود را به پهلوي چپ بخوابانيد و يك بالش نازك زير سرش قرار دهيد. اين حالت باعث مي‌شود سر كودك كمي بالاتر از بدنش قرار بگيرد و احتمال استفراغ كودك خيلي كمتر مي‌شود. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه دمر خواباندن نوزاد كليك كنيد. 

2. بالا آوردن شير نوزاد | آروغ كودك را بگيريد

پس از هربار غذا خوردن، اجازه دهيد تا كودك آروغ بزند. در ميان غذا خوردن مقداري صبر كنيد و باد معده كودك را بگيريد. اين كار باعث مي‌شود قبل از اينكه غذاي خورده شده روي هم انباشته شود، هوايي كه در معده هست بيرون آيد.
اگر نوزاد با گذشت چند دقيقه پس از شير خوردن آروغ نزد، نگران نباشيد. احتمالا نوزاد در آن زمان نياز به آروغ زدن ندارد. براي اطلاع از روش‌هاي صحيح شير دادن به نوزاد كليك كنيد.

3. نگذاريد كودك پرخوري كند

كودك را پرخور بار نياوريد، كودك به پرخوري عادت مي‌كند و باعث چاقي او در سنين بالاتر مي‌شويد. اگر كودك دلبندتان روند طبيعي رشد خود را طي مي‌كند و انرژي لازم جهت فعاليت را دارد به اين معناست كه مواد غذايي بدن او تامين مي‌شوند؛ پس سعي نكنيد تا به زور و مداوم به او غذا يا شير بدهيد. به‌خصوص در كودكان بالاي يك سال اين كار سبب افزايش رفلاكس‌هاي معده مي‌شود.

4. بررسي سوراخ شيشه شير

اگر فرزندتان با شيشه شير مي‌خورد به سوراخ آن دقت كنيد. اگر سوراخ شيشه بسيار كوچك باشد، شير بسيار كمي وارد دهان نوازاد شده و در نتيجه هواي بيشتري بلعيده مي‌شود. بزرگ بودن بيش از حد سوراخ نيز باعث مي‌شود تا شير با حجم و سرعت بسيار زياد وارد دهان شده و  كودك عق بزند. اين امر در نهايت به بالا آوردن شير نوزاد ختم مي‌شود.

5. عدم فشار بر شكم نوزاد

اگر لباس نوزاد تنگ باشد به شكم او فشار آورده و در نتيجه پس از شير خوردن بالا مي‌آورد. زماني كه قصد آروغ گرفتن داريد، مراقب شكم او باشيد و تحت فشار قرارش ندهيد. سعي كنيد تا حد امكان از شير دادن به كودك در ماشين خودداري كنيد. 

6. بالا آوردن شير نوزاد | بررسي حساسيت‌هاي غذايي

گاهي مواقع رژيم غذايي مادر باعث تغييراتي در شير شده و كودك نيز به آن‌ها حساسيت نشان مي‌دهد. براي اين منظور با پزشك خود مشورت كرده و در مورد موادغذايي حساسيت‌زا آگاهي كسب كنيد. با دادن ليست كاملي از غذاهاي مصرفي خود به پزشك نيز مي‌توانيد از حساسيت فرزند خود اگاه شويد. 

7. مادران براي درمان رفلاكس معده نوزاد رعايت كنيد

زماني كه به نوزاد خود شير مي‌دهيد او را در حالت مستقيم نگه داريد. خميده نگه داشتن كودك (مثلا در بغل مادر يا روي صندلي ماشين) باعث مي‌شود شير خشك يا شير مادر مستقيم به معده نوزاد نرود و به حلق برگردد. سعي كنيد به آرامي به نوزاد خود غذا دهيد و باعث حواسپرتي او نشويد.
هر چيزي كه حواس كودك را هنگام شير خوردن پرت كند باعث عصبانيت كودك شده و مقداري هوا، همراه شير وارد معده مي‌شود. همچنين اضافه كردن مقداري برنج به شير خشك نوزاد در كاهش رفلاكس معده او موثر است. البته اين كار را با توجه به تغذيه نوزاد در ماه‌هاي مختلف بايد انجام دهيد. سعي كنيد بدون مشورت با مشاوره كودك رژيم غذايي فرزندتان را تغيير ندهيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مشاوره كودك كليك كنيد. 

براي دريافت مشاوره در زمينه بالا آوردن شير در نوزادان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: بالا آوردن شير نوزاد