اختلال وسواس موكني يا تريكوتيلومانيا، يك اختلال رواني شمرده مي‌شود كه فرد ميل افراطي به كندن موي سر، ابرو، مژه و ديگر نقاط بدن خود دارد و نمي‌تواند در مقابل اين رفتار اجباري مقاومت كند. اختلال موكني، به خصوص در زمان‌هايي كه فرد دچار تنش مي‌شود، شدت پيدا مي‌كند و با كندن موي خود به احساس آرامش و لذت دست مي‌يابد. از دست دادن بخش قابل توجهي از موها و متوسل شدن به ترفندهايي براي پنهان كردن اين موضوع، با پيامدهاي اجتماعي منفي همراه است. همچنين به دليل همزمان شدن وسواس موكني با ديگر اختلالات رواني و تاثيراتي كه اين نوع وسواس بر جنبه‌هاي مختلف زندگي مي‌گذارد توجه به درمان از اهميت بالايي برخوردار است. در ادامه مقاله به بررسي بيشتر اختلال موكني، علائم و نشانه‌ها، علل و راهكارهاي درماني آن مي‌پردازيم.

منبع: وسواس مو كني

اختلال وسواس موكني چيست؟

وسواس موكني يكي از انواع اختلالات وسواسي است كه فرد تمايل افراطي و اجباري به كندن موهاي خود دارد. افرادي كه به اختلال موكني مبتلا هستند، قبل از وسوسه شدن براي موكني، احساس تنش زيادي را تجربه مي‌كنند. تقريبا در بيشتر موارد، بلافاصله بعد از آن كه موكني انجام شد، فرد احساس آرامش و لذت كسب مي‌كند.

در اين شرايط ممكن است قسمتي از سر، كم مو و يا حتي طاس شود. با وجود اينكه كندن موهاي سر شايع تر است با اين حال وسواس موكني فقط محدود به موي سر نيست؛ بلكه ممكن است ابرو، مژه، موهاي بدن مانند موي دست، پا، زير بغل، بخش شرمگاهي و موهاي صورت مانند ريش يا سبيل نيز كنده شوند. اختلال موكني در زنان شايع تر است و به طور كلي زنان تا ده برابر بيشتر از مردان به اين اختلال دچار مي‌شوند.

براي شناخت بيشتر درباره انواع وسواس و اختلالات مرتبط كليك كنيد. 

اختلال وسواس موكني چه پيامدهايي به همراه دارد؟

اگر به اختلال موكني مبتلا باشيد، احتمالا براي پنهان كردن قسمت‌هايي از سر يا بدن كه موي آن كنده شده است، هميشه در عذاب هستيد. پس روي آوردن به ترفندهايي مانند استفاده از كلاه، روسري، مژه مصنوعي، آرايش‌هاي غليظ و... شايع است. همچنين شخص مبتلا ممكن است موهاي كنده شده خود را بخورد، كه اين مساله باعث اختلالات شديد گوارشي مي‌شود. همزمان بودن اين اختلال با وسواس و اختلال بدريخت انگاري و ديگر اختلالات اضطرابي از ديگر مشكلاتي است كه بايد به آن توجه داشت.

براي آشنايي بيشتر درباره اختلالات اضطرابي و اختلال بدريخت انگاري كليك كنيد.

نشانه هاي وسواس موكني | وسواس كندن مو

نشانه‌هاي وسواس در هر كدام از انواع آن داراي ويژگي‌هاي مشتركي است، اما در ادامه به برخي از ويژگي‌هاي اختصاصي اختلال موكني اشاره شده است.

• كندن افراطي و مداوم موهاي سر يا نقاط ديگر در بدن
• تلاش هاي مكرر براي كاهش يا قطع رفتار موكني
• اختلال در زندگي فردي يا اجتماعي به علت موكني
• موكني يا بي مويي ناشي از بيماري جسماني ديگر از جمله مشكلات پوستي نيست

براي اطلاع بيشتر درباره نشانه هاي وسواس كليك كنيد.

علل بروز وسواس موكني چيست؟

اصلي ترين علل ايجاد اختلال موكني شامل موارد زير هستند.

1- اختلالات همايند: همزمان شدن اختلال موكني با اختلالاتي مانند وسواس فكري عملي، اختلالات اضطرابي، افسردگي و اختلال استرس پس از سانحه مي‌تواند در اين اختلال نقش داشته باشند. براي اطلاعات بيشتر درباره علائم افسردگي و استرس پس از سانحه كليك كنيد.

2- عوامل ژنتيكي: اختلال موكني مي‌تواند يك عامل ژنتيكي داشته باشد و برخي از تحقيقات از يك نوع جهش ژنتيكي در اين افراد خبر داده است. در واقع نابهنجاري‌هايي روي كروموزوم شماره 1، معروف به SLTRKI ممكن است در اين اختلال نقش داشته باشند. در ديگر انواع اختلالات وسواسي از جمله وسواس فكري عملي نيز ژنتيك نقش موثري ايفا مي‌كند.

براي آشنايي بيشتر با وسواس فكري عملي كليك كنيد.

3- ناتواني در مديريت استرس: افرادي كه به اين اختلال مبتلا هستند، نمي‌توانند به درستي هيجانات و استرس خود را مديريت كنند و راه هاي نادرستي را براي كنترل استرس در پيش مي‌گيرند، مانند كندن موها. به طور مثال بسياري از افراد كنكوري هنگامي كه درس مي‌خوانند ممكن است به صورت ناخودآگاه و يا ارادي شروع به كندن موهاي خود كنند. به همين دليل بسيار اهميت دارد كه با خواندن مقاله كنترل استرس كنكور از شروع و تداوم اين رفتار جلوگيري كنيد.

روش هاي درماني وسواس كندن مو

در ابتدا بايد علت اصلي اختلال موكني كشف شود. اگر همانطور كه گفته شد اختلالات همايند علت اين مساله باشد، بايد با مشاوره روانشناسي اختلال اصلي حل و فصل شود. سپس استفاده از روش "وارونه سازي عادت" بيشترين موفقيت را در اثربخشي اين اختلال داشته است. به دليل اينكه مو كندن يك عادت است با اين روش سعي مي‌شود تا اين عادت جايگزين كار ديگري شود. در واقع به شما ياد داده مي‌شود كه به رفتارهاي تكرار شونده خود، درست لحظاتي قبل از موكني توجه داشته باشيد تا بتوانيد رفتارهاي لذت بخش ديگري مانند آدامس جويدن يا كرم زدن به پوست را جايگزين كنيد.

روش‌هاي مديريت استرس در درمان اين اختلال موكني بسيار اهميت دارد. به دليل اينكه اين اختلال معمولا در جواب به استرس هاي محيطي بروز پيدا مي كند، در نتيجه بايد مشاوره وسواس براي درمان وسواس و رفتار مو كني فرد انجام شود. در موارد شديدتر مي‌توان از يك دوره دارو درماني براي درمان اين اختلال بهره برد.

براي آشنايي بيشتر درباره مشاوره وسواس و درمان وسواس كليك كنيد.

كلام آخر

موكني اختلالي است كه مي‌تواند تاثيرات خود را بر جنبه‌هاي متنوع زندگي شما بگذارد و لازم است كه به سرعت درمان شود. همچنين اين اختلال مي‌تواند باعث به وجود آمدن اختلالات ديگري نيز شود. در صورتي كه مايل هستيد درباره روش‌هاي مختلف درمان موكني اطلاعات مناسبي كسب كنيد و نسبت به مشكل خود و يا اطرافيانتان بهترين راهكارها را انتخاب كنيد مي‌توانيد از مشاوران ما در مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي به صورت تلفني و حضوري خدمات دريافت نماييد. اين مركز با داشتن مشاوراني برجسته در زمينه اختلالات رواني اين امكان را براي شما فرآهم آورده است تا در كمترين زمان ممكن بتوانيد به درمان مشكلات خود بپردازيد.

براي آگاهي از روند دريافت مشاوره تلفني و مشاوره حضوري كليك كنيد.

سوالات متداول درباره اختلال موكني

آيا دارو درماني مي‌تواند براي اختلال موكني موثر واقع شود؟

داروهاي ضد افسردگي مخصوصا گروه SSRIs در درمان اين اختلال موثر هستند. با اين حال توجه داشته باشيد كه داروها عوارض خاص خود را نيز دارند و ابتدا بهتر است از درمان هاي غير دارويي بهره ببريد و اگر نتيجه دلخواه را نگرفتيد از داروها آن هم زير نظر متخصص بهره ببريد.

براي شناخت بيشتر درباره داروهاي ضد افسردگي كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه وسواس مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: وسواس مو كني