درون فكني چيست و چگونه عمل ‌مي‌كند؟ درون فكني يا همانندسازي شديد يكي از انواع مكانيسم‌هاي دفاعي است كه مفهوم آن پس از فرويد توسط نظريه پردازي با نام ملاني كلاين گسترش پيدا كرد. كلاين بر اين باور بود كه درون فكني يكي از مكانيسم‌‌هاي دفاعي رايج در ميان كودكان است كه حتي قبل از شكل گيري زبان و در همان ماه‌‌هاي اول زندگي پديد ‌مي‌آيد. در جريان اين مكانيسم نوزاد تلاش ‌مي‌كند ويژگي‌‌هاي شيء مطلوب را در درون خود پديد بياورد و با تجربه دائمي ‌آن در وجود خويش احساس امنيت و آرامش كند. در ادامه مطلب در مورد درون فكني و عملكرد آن به توضيحات بيشتري پرداخته‌ايم. پس تا انتها همراه ما باشيد. 

منبع: مكانيسم دفاعي درون فكني

مكانيسم درون فكني چيست؟

درون فكني كه در اصطلاح تخصصي روانشناسي با نام introjection  شناخته ‌مي‌شود يكي از انواع مكانيسم‌‌هاي دفاعي است كه براي اولين بار توسط زيگموند فرويد مطرح شد. فرويد بر اين باور بود كه مكانيسم‌‌هاي دفاعي واكنش‌‌هاي ناخودآگاهي هستند كه از ساختار ايگو در برابر فشارهاي دو ساختار ديگر يعني ايد و سوپرايگو محافظت ‌مي‌كنند. چرا كه ايد همواره  در خواست‌‌هايي در زمينه غرايز و اميال ابتدايي دارد و از طرفي ديگر سوپرايگو با در نظر گرفتن معيارهاي اخلاقي يا همان وجدان اجازه برآورده كردن همه آن‌‌ها را نمي‌دهد. در اين ميان ايگو بايد بتواند به نوعي ميانجي گري دست بزند و فشارهاي ناشي از ساختارهاي متضاد را مديريت كند. در همين راستا به كار بستن مكانيسم‌‌هاي دفاعي مختلف ‌مي‌تواند تا حد زيادي كمك كننده باشد. براي كسب اطلاعات  بيشتر در زمينه مكانيسم‌هاي دفاعي كليك كنيد.

بر اساس نظريه فرويد زماني كه فرد در درون خود احساس نقص ‌مي‌كند، ممكن است به همانند سازي شديد با الگوهاي مهم زندگي خود روي بياورد. در اين شرايط فرد تلاش ‌مي‌كند به نوعي جنبه‌‌هاي مثبت اشياء (افراد مهم زندگي) را جذب كند و به اين ترتيب از شر احساسات منفي خلاص شود.  اين عمل در زبان روانكاوي با عنوان مكانيسم دفاعي درون‌فكني شناخته ‌مي‌شود.

مكانيسم درون‌فكني در نظريه ملاني كلاين

ملاني كلاين يكي از نظريه پردازان پسا فرويدي بود كه تئوري او را گسترش داد. او بيش از فرويد بر دوران كودكي تاكيد كرد و مفاهيم روانكاوي را براي نوزادان نيز به كار برد. او بر اين باور بود كه افراد در سنين كودكي از برخي مكانيسم‌‌هاي دفاعي بيش از همه استفاده ‌مي‌كنند كه از جمله آن‌‌ها بايد به دوپاره سازي، درون فكني، برون فكني و همانندسازي فرافكنانه اشاره كرد. در واقع نوزاد در ابتدا متوجه ‌مي‌شود كه مادر يا همان شيء ابتدايي داراي ويژگي‌‌هاي مثبت و منفي است.

 اما او از نظر رواني قادر نيست هر دو جنبه را در يك فرد ببيند. از همين در ذهن خود به دو پاره سازي يا تقسيم دست ‌مي‌زند و دو شيء را تحت عنوان پستان خوب و پستان بد به وجود ‌مي‌آورد. سپس تلاش ‌مي‌كند اين ويژگي‌‌ها را با مكانيسم درون فكني در خود به وجود بياورد. جذب ويژگي‌‌هاي مثبت نوزاد را از احساس تنش و اضطراب در امان نگه ‌مي‌دارد. در مقابل جذب ويژگي‌‌هاي منفي باعث ‌مي‌شود كودك نسبت به آن‌‌ها احساس كنترل نمايد. با اين حال آنچه كودك به درون خود راه ‌مي‌دهد بازنماي حقيقي اشياء نيست بلكه تا حد زيادي تحت تاثير تخيل و خيال بافي‌‌هاي او قرار دارد.

تفاوت همانند سازي و درون فكني

همانندسازي و درون‌فكني دو مكانيسم دفاعي هستند كه شباهت بسياري با يكديگر دارند. براي تمايز آن‌‌ها از يكديگر ‌مي‌توان گفت كه درون فكني شكل شديد همانندسازي است. به عبارت ديگر در همانند سازي فرد تلاش ‌مي‌كند تا خود را شبيه به الگوهاي مهم زندگي كند و ويژگي‌‌هاي مثبت آن‌‌ها را در خود نيز ايجاد نمايد. اين مكانيسم بيشتر نوعي عمل تقليدي محسوب ‌مي‌شود. اما در درون‌فكني فرد تلاش ‌مي‌كند نقص‌‌هاي خود را با جذب ويژگي‌‌هاي مثبت ديگران جبران نمايد. از همين رو ويژگي‌‌هاي خوشايند آن‌‌ها را به خود نسبت ‌مي‌دهد. براي كسب اطلاعات در زمينه روانكاوي چيست كليك كنيد.

درون فكني بيمارگون

براساس نظريه فرويد استفاده از مكانيسم‌‌هاي دفاعي در حالت عادي امري طبيعي و رايج هستند و همان طور كه از نامشان پيداست از فرد در برابر تنش‌‌ها و اضطراب‌‌ها محافظت ‌مي‌كنند. با اين حال استفاده افراطي از هركدام اين‌‌ها از جمله درون فكني زمينه ساز اختلالات روان رنجوري است و نياز به دريافت روان درماني به كمك يك متخصص روان شناس دارد. براي كسب اطلاعات در زمينه روش هاي روان درماني و  مشاوره تلفني كليك كنيد.

سوالات متداول

- آيا همانندسازي همان درون فكني است؟

خير، درون فكني شكل شديدتر همانندسازي است كه در آن فرد ويژگي مثبت ديگران را به خود نسبت ‌مي‌دهد.

- درون فكني و برون فكني چه تفاوتي با يكديگر دارند؟

درون فكني و برون فكني دو مكانيسم دفاعي متضاد يكديگر هستند. در برون فكني فرد ويژگي‌‌هاي منفي خود را به ديگران نسبت ‌مي‌دهد و در درون فكني ويژگي‌‌هاي مثبت آن‌‌ها را در خود جذب ‌مي‌كند.

براي دريافت مشاوره در زمينه مكانيسم هاي دفاعي مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق شماره 02122018502 و يا از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: مكانيسم دفاعي درون فكني