​

آزمايش قند خون بارداري

آزمايش قند خون بارداري يك آزمايش معمول و روتين است كه به بررسي ميزان گلوكز يا قند خون و وجود بيماري ديابت در فرد مي پردازد. اين آزمايش ميزان بيش از حد نرمال گلوكز خون را بررسي كرده و ابتلا به ديابت بارداري يا خطر ابتلا به آن را مشخص مي كند. در صورتي كه ديابت بارداري تشخيص داده نشده و كنترل نشود، خطرات و مشكلات جدي را هم براي جنين و هم براي مادر به وجود خواهد آورد. دليل اهميت اين آزمايش و تشخيص بيماري به اين دليل است ديابت و قند خون بالا مي تواند باعث رشد بيش از حد جنين شده و در نتيجه دوره بارداري را با مشكلات جدي همراه سازد. همچنين نوزاداني كه از مادر مبتلا به ديابت بارداري به دنيا آمده اند، با احتمال بيشتري نسبت به ساير نوزادان به قند خون پايين، ناراحتي هاي تنفسي و بيماري يرقان مبتلا مي گردند.
 

آزمايش قند بارداري خون است يا ادرار | ديابت در دوران بارداري

حال اين سوال پيش مي آيد كه به چه علت افرادي كه قبلا هيچ زمينه اي در رابطه با ديابت و قند خون نداشته اند، با اين خطر مواجه مي شوند؟ در جواب اين سوال بايد گفت كه جفت جنين هورمون هايي را در بدن مادر ترشح مي كند كه در نتيجه ممكن است قند خون مادر افزايش يافته و به ديابت مبتلا شود. وظيفه لوزالمعده اين است كه در پاسخ به افزايش قند خون بدن، شروع به ترشح انسولين كند اما در صورتي كه انسولين به ميزان كافي توليد نشود، مادر به ديابت بارداري مبتلا مي گردد.

ديابت بارداري يكي از شايع ترين مشكلات است كه بسياري از زنان را درگير خود مي كند. اما اين مساله چندان جاي نگراني ندارد چرا كه با كمك گرفتن از متخصصان و روش هاي درماني مي توان آن را كنترل كرد؛ اينگونه مي توانيد دوران بارداري را بدون هيچ مشكلي پشت سر بگذاريد و فرزند سالم خود را در آغوش بگيريد. براي كسب اطلاعات در زمينه 2hpp در آزمايش خون چيست كليك كنيد.

​

آزمايش قند بارداري چه زماني انجام مي شود؟

اكثر خانوم هاي باردار لازم است كه در هفته هاي 24 تا 28 بارداري براي تست قند خون اقدام نمايند. اما در صورتي كه فاكتورها و عوامل خطر را در خود داشته باشيد، ممكن است كه پزشك زودتر اين ازمايش را تجويز كند. از عوامل خطر ابتلا به ديابت مي توان به داشتن اضافه وزن، سن بيشتر از 35 سال، سابقه خانوادگي و ژنتيكي ديابت، سابقه مرده زايي، سابقه زايمان جنيني با وزن زياد، سندروم تخمدان پلي كيستيك، مشكلات مرتبط با فشار خون، سابقه مشكلات قلبي و سابقه ابتلا به ديابت بارداري در تجربه هاي قبلي بارداري اشاره كرد.
 

آزمايش قند بارداري خون است يا ادرار؟

آزمايش قند اكثر به وسيله خون نمونه گيري شده و انجام مي شود. امكان بررسي قند توسط ادرار نيز وجود دارد و مي توان با رنگ آن ميزان بالا بودن قند خون را تشخيص داد. اما آزمايش به وسيله ادرار چندان روش معتبري نيست و نتيجه دقيقي ارائه نمي دهد. در حالي كه با استفاده از آزمايش خون مي توان نمونه را با دقت تمام بررسي كرد و افزايش يا كاهش قند خون را به طور دقيق مشخص نمود. در اكثر آزمايشگاه ها نيز آزمايش قند بارداري به وسيله خون نمونه گيري و بررسي مي شود.

​

علائم ديابت در بارداري

ديابت در بارداري نشانه هايي دارد كه بهتر است از آن ها اگاه باشيد. هرچند كه بسياري از خانوم ها هيچ علائمي را تجربه نمي كنند و بايد براي تشخيص آن آزمايش دهند. همچنين ممكن است علائم ديابت با علائم معمول دوران بارداري اشتباه گرفته شود. برخي از علائم ديابت در بارداري به شرح زير هستند:

_تشنگي شديد
_تكرر ادرار
_ بيش تر شدن اشتها
_ضعف و بي حالي و سرگيجه
_حالت تهوع و استفراغ _تاري چشم
 

آزمايش قند بارداري خون است يا ادرار| خطرات و عوارض ديابت در بارداري

حتي در صورتي كه هيچ علائم و مشكلي هم نداشته باشيد، ديابت بارداري باز هم مي تواند براي تان خطراتي را به همراه داشته باشيد. پس ضروري است كه انجام آزمايش هاي مربوط به قند خون را جدي بگيريد تا نسبت به آن آگاهي داشته باشيد و بتوانيد از بروز بيماري پيشگيري كرده و يا آن را مديريت نماييد. درست است كه ديابت بارداري پس از زايمان از بين مي رود اما باز هم اگر در بارداري كنترل نشود عوارض جبران ناپذيري بر جاي مي گذارد. همچنين اين احتمال وجود دارد كه زناني كه ديابت بارداري داشته اند، در آينده با خطر ابتلا به ديابت نوع دو مواجه شوند. همين طور احتمال ابتلا به ديابت در بارداري هاي بعدي نيز افزايش مي يابد. از عوارض و خطرات ديابت بارداري مي توان به موارد زير اشاره كرد:

_افزايش فشار خون در طي دوره بارداري را به همراه دارد.
_باعث بزرگي بيش از حد جنين مي شود.
_زايمان را سخت مي كند و احتمال دارد كه به سزارين نياز شود.
_خطر كاهش و يا افزايش به يكباره قند خون را بيش تر مي كند.
_امكان مبتلا شدن به بيماري هاي تنفسي و ادراري بيشتر مي شود.

​

پيشگيري از ديابت بارداري

اين امكان وجود ندارد كه بتوان به طور كامل و قطعي از بيماري ديابت در دوره بارداري پيشگيري كرد. اما با انجام آزمايش هاي مربوط به قند خون مي توان از خطر ابتلا به آن اگاه شد و راهكارهايي را براي كاهش احتمال ابتلا در پيش گرفت. با مراجعه به پزشك و رعايت دستور هاي درماني او مي توانيد اين خطر را به حداقل برسانيد. موثر ترين راهكارها در جهت پيشگيري از بيماري ديابت در بارداري به شرح زير هستند:

_داشتن رژيم غذايي سالم و خودداري از مصرف غذاهاي ممنوعه
_تلاش در جهت كاهش وزن و حفظ تناسب اندام
_انجام فعاليت هاي ورزشي مخصوص و متناسب با دوره بارداري براي افزايش تحرك و كاهش وزن
_اتخاذ راهكارهاي علمي و روانشناختي در جهت كاهش استرس و حفظ آرامش

نكته: توجه داشته باشيد كه موارد گفته شده در بالا به تمام خانوم هاي باردار توصيه مي شود چراكه علاوه بر پيشگيري از مشكلات بارداري، به درمان و بهبود ديابت نيز كمك مي كند.

​

آزمايش قند بارداري خون است يا ادرار| دلايل ضرورت انجام تست قند خون بارداري

با توجه به اينكه بدن خانوم هاي باردار در اين دوره نسبت به انسولين مقاوم مي شود و همچنين افزايش قند خون ناشي از ترشح هورمون هاي جفت، اين امكان بسيار زياد است كه زنان باردار در اين دوره به بيماري ديابت مبتلا بشوند. هرچند كه اكثر ديابت هاي بارداري پس از زايمان خود به خود درمان مي شوند و از بين مي روند، اما با اين حال در دوره بارداري خطرات جدي ايجاد خواهد كرد كه در طول مطلب به تفضيل در مورد آن ها توضيح داده ايم. البته اين در صورتي است كه ديابت بارداري مشخص نشود و اقدامات درماني نيز صورت نگيرند.

اما نكته اي كه بايد بدانيد اين است كه اكثر خانوم هاي باردار هيچ نشانه و علائمي از وجود ديابت بارداري از خود بروز نمي دهند و به همين دليل ممكن است متوجه آن نشوند. به همين دليل است كه انجام تست قند خون براي تمام خانوم هاي باردار ضروري است و در هفته مشخصي از بارداري توسط پزشك تجويز مي شود. در صورتي كه زمان انجام تست قند خون تان فرا رسيده است، به هيچ عنوان در انجام آن كوتاهي نكنيد و خطر ابتلا به ديابت را جدي بگيريد. براي كسب اطلاعات در زمينه egfr در آزمايش خون چيست كليك كنيد.
 

روش هاي انجام تست قند در دوره بارداري

هنگامي كه فرد نتيجه قطعي بارداري خود را دريافت مي كند، پزشك در هفته هاي 24 تا 28 آزمايش قند خون را تجويز خواهد كرد. اما همان طور كه گفته شد در برخي از افرادي كه عوامل خطر و فاكتورهاي ريسك را دارا هستند، اين آزمايش زودتر انجام مي گيرد و چه بسا بلافاصله بعد از تشخيص بارداري آزمايش قند خون نيز انجام گيرد. در اين شرايط حتي ممكن است كه نتيجه آزمايش ديابتي كه از قبل وجود داشته است را شناسايي كند. براي تشخيص قند در بارداري از آزمايش هاي زير استفاده مي كنند:

1.آزمايش قند بارداري خون است يا ادرار | تست چالش گلوكز يا GCT
اين آزمايش همان تستي است كه براي همه ي زنان باردار در هفته 24 تا 28 تجويز مي شود تا ميزان قند خون شان اندازه گيري گردد. در توضيح چگونگي كاركرد اين آزمايش بايد گفت كه گلوكز قندي است كه پس از غذا خوردن و تبديل كربوهيدرات موجود در آن ها به وجود مي آيد. بدن به ميزان مشخصي از گلوكز براي تامين انرژي خود نياز دارد و بقيه آن ها ذخيره مي شوند؛ در صورت نياز و عدم رسيدن مجدد غذا، بدن از اين قندهاي ذخيره شده استفاده مي كند.

پانكراس وظيفه دارد كه ميزان قند خون را كنترل نمايد؛ در صورت كمبود قند خون هورمون گلوكان را ترشح مي كند تا از قند هاي ذخيره شده استفاده گردد و در صورت افزايش قند نيز با استفاده از ترشح انسولين، قند هاي اضافي را ذخيره مي نمايد. تست GCT به بررسي كاركرد بدن در مديريت و كنترل قند، بعد از خوردن يك وعده غذايي مي پردازد.

چگونگي انجام تست چالش گلوكز
براي انجام اين آزمايش يك شربت بسيار شيرين حاوي قدار زيادي گلوكز به مادر داده مي شود كه بايد آن را بخورد و پس از مدت يك ساعت براي نمونه گيري به آزمايشگاه مراجعه نمايد. در اين فاصله زماني يك ساعته از مصرف هرگونه ماده غذايي، نوشيدني، آدامس و سيگار خودداري نماييد و حتي فعاليت بدني شديد هم نداشته باشيد. تنها مورد مجاز به مصرف آب مي باشد كه مي توانيد آن را ميل نماييد. خوردن اين شربت مي تواند احساس ناخوشايندي همراه با حالت تهوع براي تان به همراه داشته باشد؛ در اين صورت دراز بكشيد و استراحت كنيد تا زمان نمونه گيري فرا برسد. در صورتي كه استفراغ كرديد، به آزمايشگاه اطلاع دهيد و بخواهيد كه زمان ديگري براي آزمايش برويد. چراكه با وجود استفراغ، جواب آزمايش مي تواند به صورت كاذب تغيير كند. براي انجام اين آزمايش ضرورتي به ناشتا بودن و محدوديت 8 ساعته وجود ندارد و تنها دو الي سه ساعت پس از خوردن غذا مي توان در هر ساعتي آن را انجام داد. اگر نتيجه تست چالش گلوكز مشكوك باشد، از آزمايش تحمل گلوكز براي بررسي بيشتر و نتيجه قطعي و صد در صدي استفاده خواهند كرد. منظور از مشكوك و غير طبيعي بودن آزمايش چالش گلوكز اين است كه ميزان قند خون بيشتر از چهل ميلي گرم بر دسي ليتر باشد. در صورتي كه از اين ميزان كم تر باشد، به اين معناست كه ميزان قند خون طبيعي بوده و نيازي به انجام آزمايش هاي ديگر نيست.

2.تست تحمل گلوكز يا GTT
همان طور كه گفته شد اين آزمايش زماني مورد استفاده قرار مي گيرد كه نتيجه آزمايش چالش گلوكز نشان دهنده خطر ابتلاي فرد به ديابت باشد. براي انجام اين آزمايش لازم است كه كه فرد براي مدت مشخصي غذا نخورد و ناشتا باشد. سپس همانند آزمايش قبل شربت بسيار شيريني ميل مي كند تا ميزان قند خون و كاركرد بدن در پاكسازي قند با استفاده از نمونه خون بررسي گردد. انجام اين آزمايش با تست قبلي تفاوت هايي دارد كه در ادامه به توضيح آن مي پردازيم. در آزمايش GTT 4 بار نمونه خون از فرد گرفته مي شود و لازم است كه براي انجام آن براي مدت 8 ساعت غذا نخورده و ناشتا باشد. مادر به صورت ناشتا به آزمايشگاه مراجعه مي كند، يك نمونه خون اوليه از او گرفته مي شود تا ميزان قند خون او در حالت ناشتا اندازه گيري شود. سپس شربت بسيار شيريني با ميزان مشخصي قند كه آزمايشگاه به او مي دهد را ميل مي كند. پس از گذشت يك ساعت (زمان دقيق يك ساعته بسيار مهم است، پس زمان دقيق خوردن شربت را به ياد داشته باشيد و به آن توجه كنيد) مجددا به آزمايشگاه برگرديد تا از شما نمونه خون گرفته شود. پس از آن نيز دوبار ديگر در فواصل زماني يك ساعته آزمايش گرفته مي شود پس بايد در كل مدت 3 ساعت نمونه گيري از خوردن هرگونه ماده غذايي و نوشيدني اجتناب نماييد. توجه داشته باشيد كه خوردن آدامس و مصرف سيگار نيز در اين مدت ممنوع است. براي دقيق بودن نتيجه آزمايش لازم است كه در طول نمونه گيري آرام باشيد و تحت استرس قرار نگيريد. استرس و فشار رواني مي توانند تغييراتي را در نتيجه آزمايش بر جاي بگذارند.

​

نتيجه آزمايش قند خون بارداري به چه صورتي است؟

در اين بخش از مقاله آزمايش قند بارداري خون است يا ادرار به بررسي نتايج آزمايش مي‌پردازيم. نتيجه آزمايش چالش گلوكز و تحمل گلوكز به وسيله اندازه‌هاي استاندارد و جهاني آن توسط پزشكان متخصص بررسي و تفسير مي‌شود. نتيجه آزمايش چالش گلوكز، لزوم انجام يا عدم انجام آزمايش تحمل گلوكز را مشخص مي‌سازد. به اين معنا كه اگر نتيجه، بالا بودن قند خون (يعني بيش تر از 140 ميلي گرم) را نشان بدهد، بايد آزمايش تحمل نيز انجام شود تا نتيجه به طور قطع مشخص گردد. در صورت عادي بودن نتايج آزمايش چالش گلوكز سلامت فرد مشخص مي شود و ديگر نيازي به انجام آزمايش‌هاي ديگر نيست. نتيجه آزمايش تحمل گلوكز نيز در هر چهار مرحله مقادير متفاوتي دارد كه به شرح زير هستند:

_ميزان قند خون در حالت ناشتا كم تر از 95 ميلي گرم بر دسي ليتر طبيعي است.
_ميزان قند خون در نمونه گيري اول كم تر از 180 ميلي ليتر بر دسي ليتر طبيعي است.
_ميزان قند خون در نمونه گيري دوم كم تر از 155 ميلي ليتر بر دسي ليتر طبيعي مي باشد.
_اندازه قند خون در نمونه گيري سوم كم تر از 140 ميلي ليتر در دسي ليتر طبيعي مي باشد.

در صورتي كه دو ميزان قند خون در حداقل دو نمونه گيري بالا تر از حد معمول باشد، تشخيص قطعي ديابت بارداري براي فرد داده مي شود. در اين صورت هم جاي نگراني نيست چرا كه پزشك اقدامات درماني را متناسب با شرايط شما شروع مي كند. با رعايت نكات درماني و تغيير سبك زندگي خود (همچون رعايت رژيم غذايي مناسب و ورزش) مي توانيد دوره بارداري را با وجود اين بيماري به خوبي پشت سر بگذاريد و فرزند سالم و سلامتي به دنيا بياوريد.

​

نكات مهم در انجام آزمايش قند خون بارداري

_نكته اول در انجام تست قند بارداري اين است كه مطمئن باشيد اين آزمايش و ناشتا بودن هيچ خطر و عارضه اي براي شما يا فرزند تان به وجود نمي آورد و مي توانيد با خيال راحت اين آزمايش ضروري را انجام دهيد.

_از استرس و اضطراب در دوره بارداري و مخصوصا زمان انجام تست قند خون اجتناب نماييد چرا كه مي تواند تاثير مستقيمي بر نتيجه آزمايش و ميزان قند خون شما بگذارد.

_در صورت مصرف هر گونه دارو حتما پزشك خود را در جريان قرار دهيد چرا كه برخي از داروها مي توانند بر قند خون و نتيجه آزمايش خون تاثير بگذارند و نتيجه را تغيير دهند.

_سن مادر موضوع بسيار مهمي در تعيين قند خون استاندارد و طبيعي است؛ پس در حين پر كردن برگه هاي آزمايشگاه، سن تان را كاملا دقيق بنويسيد.
_حتما نتيجه آزمايش را نزد پزشك متخصص ببريد تا آزمايش تان را تفسير كند و از بررسي خودسرانه و غيرتخصصي بپرهيزيد چرا كه ميزان قند خون مي تواند تحت تاثير عوامل متعددي تغيير كرد و تشخيص و بررسي صحيح آن تنها به عهده پزشك متخصص است.
 

سخن آخر

همان طور كه در طول مقاله گفته شد، تشخيص و بررسي آزمايش قند خون به عهده پزشك متخصص است و براي درمان نيز بايد از راهكارهاي اصولي استفاده نماييد تا ديابت بارداري به خوبي كنترل شود و خطري براي تان ايجاد نكند. متخصصان مركز حامي هنر زندگي در خدمت شما هستند تا به صورت حضوري و تلفني در اين زمينه شما را ياري كنند.
 

سوالات متداول

_تست قند بارداري چرا انجام مي شود؟
با توجه به تغييرات هورموني بدن مادر در دوره بارداري، احتمال افزايش قند خون و ابتلا به ديابت بارداري براي زنان باردار تا حد بسيار زيادي افزايش مي يابد. با توجه به خطرات جدي ديابت بارداري ضروري است كه افراد در دوره مشخصي از بارداري خود براي انجام تست و اطمينان از سلامت شان اقدام نمايند.

_آيا ممكن است تست بارداري خطري براي جنين داشته باشد؟
خير، تاكنون هيچ موردي مبني بر آسيب زدن تست قند خون به جنين گزارش نشده است و مي توان گفت كه اين آزمايش كاملا امن است؛ پس مي توانيد با خيال راحت آزمايش را انجام دهيد.

_تست قند بارداري چگونه انجام مي شود؟
تست قند بارداري اكثرا به وسيله نمونه خون انجام مي گيرد و با توجه به نوع آزمايش به يك تا سه ساعت زمان نياز دارد.

_آيا ديابت بارداري خطرناك است؟
بله در صورتي كه ديابت بارداري كنترل نشود، مي تواند پيامدهاي جدي به همراه داشته باشد و آسيب هاي شديدي به جنين و مادر وارد كند. اما درستي كه در زمان مشخص شده ديابت بارداري تشخيص داده شود، مي توان به راحتي آن را كنترل نمود و بدون هيچ عارضه اي دوران بارداري را پشت سر گذاشت.

_چگونه مي توان از ديابت بارداري پيشگيري كرد؟
امكان پيشگيري قطعي و صد درصدي از ديابت بارداري وجود ندارد اما با رعايت برخي نكات مي توان تا حد بسيار زيادي خطر بروز آن را كاهش داد. از اين موارد مي توان به تغيير سبك زندگي، رژيم غذايي سالم و صحيح و ورزش و فعاليت اشاره كرد.

منبع: آزمايش قند بارداري خون است يا ادرار

براي دريافت مشاوره در زمينه آزمايش قند بارداري خون است يا ادرار مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

​